Friday, May 24, 2013

პოინტერი (ინგლ. pointer < point — ნაბულის კეთება), მოკლებეწვიანი მეძებარი ძაღლი. გამოყვანილია ინგლისში XVIII საუკუნეში ესპანური მეძებრისა და ინგლისური მელიის მადევრის — ფოქსჰაუნდის შეჯვარებით.
საქართველოში გავრცელდა XIX საუკუნის ბოლოს. პოინტერის სიმაღლეა 63-65 სმ, აქვს სწორკუთხა თავი, დაკიდებული ყურები, წკეპლისებრი კუდი. ფერად შავი, ჩალისფერი ან ყავისფერია, გულსა და კიდურების ბოლოებზე თეთრი ლაქები აქვს. არის თეთრი პოინტერიც, რომელსაც ჩალისფერი, შავი და ყავისფერი ლაქები და წინწკლები აყრია. პოინტერი სწრაფია, ახასიათებს მახვილი ყნოსვა და ქანდაკებისებრი ნაბული. იყენებენ ჭაობის, ტყისა და ველის ფრინველზე სანადიროდ. საქართველოში დიდი პოპულარობით სარგებლობს.
სენბერნარი - დიდი, ხშირბეწვიანი ძაღლის ჯიში. პირველად მე-XVII საუკუნეში გამოიყვანეს სენ-ბერნარის მონასტრის ბერებმა. მონასტერი მაღალმთიან ალპებში მდებარეობს. სენბერნარები სიცივეს კარგად იტანენ და შესანიშნავი ორიენტაციის უნარი აქვთ. ამიტომ შეეძლოთ, დახმარებოდნენ მეგზურებს, რომლებსაც ხალხი სენ-ბერნარის სახიფათო უღელტეხილზე გადაჰყავდათ.
სეტერი (ინგლ. setter < set — ნაბულის კეთება) — მეძებარი ძაღლების ჯიში. იყენებენ გარეულ ფრინველზე სანადიროდ. გამოირჩევა ძლიერი ყნოსვითა და თანდაყოლილი ნაბულით. სეტერის 3 ჯიში — ინგლისური, ირლანდიური და შოზლანდიური — გამოყვანილია XIX საუკუნის I ნახევარში დიდი ბრიტანეთის კუნძულებზე.
XIX საუკუნის II ნახევარში სეტერი შეიყვანეს რუსეთში, შემდეგ გავრცელდა საქართველოში.
ინგლისური სეტერი საშუალო ტანისაა, წაგრძელებული ფორმა აქვს, ხმელ-ხმელი, მაგარი აღნაგობის ძაღლია. სხვა მეძებრებისაგან განსხვავდება ძებნის ლამაზი, სწრაფი, დაფენილი მოძრაობის მანერით. შემოსილია აბრეშუმივით რბილი და გრძელი ბეწვით. შეფერილობა: თეთრ ფონზე შავი, ნარინჯისფერი ან ყვითელი კოპლები ან ლაქები.
ირლანდიური სეტერი ხმელ-ხმელი მაღალფეხა ელეგანტური გარეგნობის ძაღლია. გამოირჩევა დაუოკებელი ტემპერამენტითა და სწრაფი ძებნის მანერით. შემოსილია წითელი, სწორი, გრძელი ბეწვით.
შოტლანდიური სეტერი მაგარი აღნაგობისა და სეტერებში ყველაზე დიდტანიანი ძაღლია.
ინგლისური კოკერ-სპანიელი — ძაღლის ჯიში, რომელიც ხელოვნური მეთოდით გამოიყვანეს XIX საუკუნეში. ამ ძაღლის შექმნის პირველადი მიზანი იყო იდეალური სანადირო ძაღლის შექმნა. 1902 წელს ის ოფიციალურად აღიარეს ძაღლის ჯიშად. თანამედროვე ინგლისური კოკერ-სპანიელი ძლიერ შეიცვალა პირველი მდგომარეობიდან.


იერსახე

  • თავი დიდია, მაგრამ აქვს სწორი ფორმა, თვალები მრგვალია, მუქია, გრძელი ყურები დაბლაა ჩამოწეული.
  • ისინი ძალიან აქტიური და მხიარული ძაღლები არიან რის გამოც მათ აქვთ განვითარებული კუნთები.
  • მათ აქვს ბევრი განსხვავებული ფერი.
  • ბეწვი საშუალო ზომისაა და ფუმფულაა.
  • ისინი შესანიშნავად ცურავენ

ხასიათი 

ინგლისური კოკერ-სპანიელი — ესაა ნამდვილი სანადირო ძაღლი, ჩვენ შეგვიძლიათ ის დავარქვათ სპორტული, რადგან ის მუდან მოძრაობს. ის რომ ისინი ურთიერთმოყვარე და მეგობრულები არიან ეს არ ნიშნავს რომ მას არ შეუძლია დაიცვას სახლი, ისინი მგრძნობიარეები არიან ადამიანის განწყობილებაზე. მათ აქვთ ძლიერი ყნოსვა და მხედველობა.

მოვლა 

მათი მოვლა საკმაოდ ადვილია, ის უნდა ვვარცხნოდ რეგულარულად. არის პრობლემა - გრძელი ყურები რომლებიც ხშირად ეთრევათ დაბლა (მაგალითად დასუნვის და ჭამის დროს) ჩვენ უნდა ვიზრუოთ ყურების სისუფთავეზე და ჯანმრთელობაზე იმიტომ რომ ეს სუსტი ადგილია მსგავსი ძაღლებისთვის. არ ღირს ბევრი საჭმელის დაყრა მისთვის.
ინგლისური კოკერ სპანიელების სიცოცხლის ხანგრძლივობა დაახლოებით არის 11-12 წელი.


ფოქსტერიერები დიდ ბრიტანეთში XVIII საუკუნის დასაწყისში გამოჩნდნენ. არსებობს ფოქსტერიერების ორი სახეობა: უხეშბეწვიანი და გლუვბეწვიანი. პირველი გლუვბეწვიანი ფოქსტერიერები საერთაშორისო გამოფენაზე 1862 წელს გამოჩნდნენ, ხოლო უხეშბეწვიანები ცოტა მოგვიანებით, 1872 წელს. მე-20 საუკუნის ბოლომდე მოდაში გლუვბეწვიანი ფოქსტერიერები იყვნენ, ხოლო დღესდღეობით უფრო მეტი ყურადღება უხეშბეწვიანებს ეთმობათ.

აღწერა 

ფოქსტერიერი ბუნებით ნამდვილი მონადირეა, ის საკმაოდ ძლიერი, უშიშარი და უზომოდ ენერგიული ძაღლია. ის საუკეთესო მონადირედ ითვლება მელაზე, მაჩვზე და სხვა წვრილფეხა ცხოველზე. აღსანიშნავია ის ფაქტი რომ ფოქსტერიერის კბილი სამჯერ მასზე დიდი ზომის ძაღლის ტოლია, რის გამოც მას შეუძლია იოლად დაამარცხოს მასზე ორჯერ დიდი მოწინააღმდეგე.

ფოქსტერიერი არის მონადირე ძაღლი რომელსაც შეუძლია სოროში შეყვეს ნადირს და გამოდევნოს იქიდან. ასევე ფოქსტერიერებს იყენებენ სახლის დასაცავად.

ზოგადი ცნობები 

სიმაღლე: ხვადი 37-39 სმ, ძუ 36-38 სმ.

  • წონა: ხვადი 6-7 კგ, ძუ 7-8 კგ.
  • სიცოცხლის ხანგრძლივობა: 13-14 წელი
  • წარმომავლობა: დიდი ბრიტანეთი


ტაქსა — მოკლებეწვიანი, გრძელტანიანი და მოკლე კიდურებიანი ძაღლი. არსებობს მისი სხვადასხვა სახეობა: სტანდარტული და მინიატურული, ასევე მოკლებეწვიანი და გრძელბეწვიანი ტაქსა. შეფერილობაც მრავალგვარია შავი, წითური, ვეფხვისფერი, თეთრი ყავისფერი ლაქებით და სხვა.
მეცნიერები თვლიან რომ ტაქსას წინაპრები იყვნენ ძველი ეგვიპტური ძაღლები გრძელი ტანით და მოკლე კიდურებით. დღევანდელი ტაქსას სამშობლო კი – გერმანიაა.
ტაქსას იყენებენ ცხოველებზე სანადიროდ, რომლებიც სოროებში იმალებიან, თავისი ფორმის წყალობით ჯიშს შესწევს უნარი ნებისმიერ სოროში შეძვრეს და გამრეკოს ცხოველი. ტაქსა აგრეთვე დეკორატიული ცხოველია.

აღნაგობა 

სხეული: გრძელი და დაკუნთული; ტანით ასუფთავებს მიწას, რომ დაუბრკოლებლად იმოძრაოს.

  • ბალანი: სწორბეწვიანი: მოკლე, ხშირი ბეწვი და რბილი დამყოლი ტყავი აქვს. უხეში ბეწვი კუდის ქვემო მხარეს ამოსდის.
  • თავი: გრძელი და ოვალური, ოდნავ მორკალული თავის ქალა და ძლიერი ყბები; დრუნჩი შავი ან ყავისფერი, ბეწვის ფერის შესაბამისად.
  • თვალები: საშუალო ზომის და მუქი. ლაქებით დაფარულ ძაღლებს შეიძლება ერთი ან ორივე თვალი ნაწილობრივ ან მთლიანად ღია ცისფერი ჰქონდეთ.
  • ყურები: მოძრავი, გრძელი და ფართო; თავის ზედა ნაწილზე განლაგებული.
  • კიდურები: დაკუნთული წინა კიდურები; უკანა კიდურები დგომისას ერთმანეთის პარალელურია.
  • თათები: დიდი წინა და მომცრო უკანა თათები.
კუდი: ოდნავ მოხრილი; აგრძელებს ხერხემლის ზოლს.

ზოგადი მონაცემები

სიმაღლე: ხვადი 25-35 სმ, ძუ 15-25 სმ.

  • წონა: ხვადი 8-12 კგ, ძუ 4-9 კგ,
  • სიცოცხლის ხანგრძლივობა: 14 წელი
  • წარმომავლობა: გერმანია
შუა აზიური ნაგაზი — ძაღლის ერთ-ერთი უძველესი ჯიში შუა აზიიდან. არ წარმოადგენს ხელოვნური სელექციის შედეგად მიღებულ სახეობას. გამოიყენება დაცვისათვის და საყარაულოდ. ჯიში ისტორიულად გავრცელებულია შუა აზიის ხალხებს შორის. აღიარებულია კინოლოგთა საერთაშორისო ფედერაციის მიერ, როგორც რუსული წარმოშობის ძაღლი[1].